Jak wybrać materiały scienne?
Wreszcie udało mi sie znaleźć porównanie gazobetony, pustaków ceramicznych i silikatów.Pochodzi ono ze strony www.dom.pl/materialy-scienne-jak-wybrac.html
Wybór materiału ściennego jest jednym z częstszych problemów zaprzątających głowę inwestora. To o ten materiał pyta najczęściej odwiedzając hurtownie budowlane, mimo, że jego wartość w stosunku do całej inwestycji nie jest wysoka i stanowi zaledwie 5-8% kosztów całej budowy.
Chcąc uprościć wybór poniżej przedstawione zostanie porównanie trzech najpopularniejszych obecnie na rynku materiałów przeznaczonych do wznoszenia murów:
|
|
|
Nie będzie to jednak porównanie kosztów zakupów poszczególnych materiałów. Ponieważ, budowa domu jednorodzinnego często jest inwestycją życia oraz biorąc pod uwagę wspomniany już niewielki koszt materiałów ściennych w wartości całej inwestycji, należałoby poszukać naprawdę istotnych cech, które pozwoliłyby dokonać optymalnego wyboru.
Bardzo często zdarza się tak, że w zakupionym projekcie domu, materiał, z którego mają być wzniesione ściany narzucony jest przez projektanta. Należy pamiętać o tym, że w większości przypadków zmiana materiału ściennego nie pociąga za sobą konieczności wprowadzenia korekty w projektach, a jedynie kontaktu z architektem lub inną osobą uprawnioną do zmiany w tym zakresie. Często również na wybór materiału ściennego ma wpływ własne przekonanie, przyzwyczajenia, doświadczenie w budowaniu rodziny czy znajomych. Spróbujmy, więc zapoznać się z poszczególnymi materiałami, aby mieć pewność, że dokonaliśmy najlepszego możliwych wyboru.
Mimo, że nie będziemy tu porównywać cen różnych materiałów trzeba o nich wspomnieć, ponieważ, pierwszym i chyba najczęściej zadawanym sobie przez inwestora pytaniem jest: Ile kosztuje ściana? I tu nasuwa się pierwsza i bardzo istotna uwaga! Jeżeli zamierzamy porównywać ceny materiałów ściennych należy ujednolicić jednostkę miary i dopiero koszt takiej jednostki używać jako składnik w analizach. Najlepszą w tym wypadku jednostką wydaje się 1m². Pytając, więc o ceny materiałów nie pytajmy o cenę 1 sztuki. Pytajmy zawsze o cenę 1m² muru lub w ostateczności, jakie jest zużycie danego materiału na 1m² muru. Ta zasada tyczy się i sprawdza w przypadku każdego etapu w procesie budowania np. ściana fundamentowa (bloczek betonowy), strop gęstożebrowy (pustaki TERIVA). Jednak porównanie cen poszczególnych materiałów nie powinno kończyć analizy wyboru materiału, z którego chcemy wznosić ścianę. Może się, bowiem okazać, że inne właściwości zmienią całkowicie pogląd na dany materiał. Poniższe tabele i opisy są próbą przedstawienia oraz przybliżenia cech materiałów, które poza ceną mogą zaważyć na jego wyborze.
Główne składniki i proces produkcji
|
Głównym składnikiem gazobetonu jest spoiwo. W produkcji jest nim najczęściej cement i wapno. Spoiwo ma za zadanie zespolenia kruszywa piasku, z którego powstaje biały gazobeton, lub piasku z dodatkiem popiołów lotnych, po zastosowaniu, których powstaje gazobeton szary. Do tych składników dodawany jest spulchniacz – proszek lub pasta aluminiowa, która poprzez silną reakcję z wapnem powoduje powstanie zamkniętych porów w strukturze. Stąd nazwa beton komórkowy. Pory te zapewniają właściwości termoizolacyjne gazobetonu. Po uformowaniu bloki trafiają do autoklawy gdzie dojrzewają w wysokiej temperaturze. |
|
Produkowany jest z piasków kwarcowych i wapna (stara nazwa bloczki wapienno-piaskowe). Najbardziej naturalne materiały oraz proces produkcji sprawia, że materiał ten odznacza się najmniejszą promieniotwórczością ze wszystkich tu porównywanych. Duża zawartość wapnia sprawia, że przez zasadowy odczyn silikaty są odporne na wszelkiego rodzaju grzyby i pleśnie. Uformowane bloki są prasowane pod dużym ciśnieniem, co zapewnia ich dokładne wyprofilowanie. |
|
Podstawowy składnik to glina. Jakość gliny decyduje o jakości wyrobu. Szczególną rolę odgrywa tu zawartość margla, którego zbyt duża ilość może w procesie wypalania doprowadzić do spękań i obniżenia właściwości wytrzymałościowych wyrobu. Glinę miesza się z kruszywem – piaskiem. Ceramikę porotyzowaną od tradycyjnej odróżnia dodatek mączki drzewnej lub trocin, które ulegają spaleniu w procesie wypalania, przez co powodują powstanie porów w strukturze wyrobu. Podwyższa to właściwości termoizolacyjne gotowego elementu |
Niejednego inwestora niepokoi również problem związany z promieniowaniem materiałów ściennych. Wymogi, co do emisji oraz zawartości szkodliwych izotopów promieniotwórczych określa: Prawo budowlane (Ust. z dn. 7 lipca 1994 r. ze zm.) oraz Prawo atomowe (Ust. z dn. 29 listopada 2000 r.). Promieniowanie jest również badane przez ITB oraz Państwowy Zakład Higieny (PZH). Tak, więc każdy dopuszczony do sprzedaży na terenie kraju produkt, musi spełniać wymogi podanych wyżej aktów prawnych, co z kolei oznacza, że jest całkowicie bezpieczny w użytkowaniu. W tabeli przedstawiona jest dopuszczalna wartość promieniowania oraz jego wartość dla poszczególnych materiałów.
| materiał budowlany | f1<1,2 | f2<240Bq/kg |
| silikaty | 0,16 | 20 |
| beton komórkowy piaskowy | 0,16 | 20 |
| beton zwykły | 0,22 | 24 |
| keramzytobeton | 0,36 | 32 |
| ceramika | 0,54 | 70 |
| żużlobeton | 0,56 | 80 |
| beton komórkowy popiołowy | 0,6 | 90 |
Budowa oraz struktura elementów
|
Porowata struktura gazobetonu sprawia, że jest on materiałem lekkim. Powoduje to, że bloki tego materiału mają w porównaniu z innymi duże rozmiary, co z kolei wpływa na szybkość wznoszenia muru. Niestety taka budowa sprawia też, że jest to materiał podatny na zawilgocenia i w związku z tym musi być chroniony przed długotrwałym wpływem czynników atmosferycznych takich jak opady. Budowa taka może mieć również wpływ uszkodzenia spowodowane transportem na plac budowy. |
|
Silikat jest materiałem o dużej gęstości. Sprawia to, że jest waga jest największa z porównywanych. Dlatego też bloczki silikatowe mają mniejsze wymiary, co ułatwia ich wmurowanie przy dużej wadze. Zwarta budowa sprawia, że nasiąknięte w bardzo szybki sposób oddają wilgoć. Zaletą budowy jest również wytrzymałość, sprawiająca, że prawdopodobieństwo dostawy materiału na plac budowy w nieuszkodzonym stanie jest o wiele większe niż w przypadku innych. |
|
Budowa i struktura ceramiki porotyzowanej sprawia, że zarówno jej ciężar jak i wymiary elementów są pomiędzy lekkim gazobetonem a zwartym silikatem. Jest to materiał, który podobnie jak porowaty gazobeton należy chronić przed wilgocią. Szczególnie ważne jest to w okresie obniżonych temperatur, kiedy pustaki narażone są na zamarznięcie zawartych w nich cząstek wody. Budowa takich pustaków (cienkie ścianki, kruchość) niestety sprawia, że bardzo łatwo ulegają uszkodzeniu w transporcie, przez co należy liczyć się ze sporymi odpadami z tego powodu. |
Właściwości mechaniczne materiałów
|
Beton komórkowy produkowany jest w kilku rodzajach. Na rynku możemy spotkać się z gazobetonem odmiany 400, 500, 600 i 700. Liczby te oznaczają gęstość materiału wyrażoną w kg/m3. Tak, więc im niższa liczba w oznaczeniu odmiany, tym materiał jest lżejszy, w jego strukturze znajduje się więcej pustych przestrzeni (porów), co z kolei wpływa na lepsze właściwości termoizolacyjne, lecz gorsze właściwości wytrzymałościowe. Najbardziej rozpowszechnioną w budownictwie jedno- i wielorodzinnym jest odmiana 600. Stanowi ona kompromis między wytrzymałością materiału a jego właściwościami termoizolacyjnymi, co sprawia, że jej zastosowanie wydaje się najkorzystniejsze. |
|
Wytrzymałość silikatów określa ich klasa. Liczba ta jest wytrzymałością materiału określoną w MPa. Silikaty produkowane są w dwóch rodzajach, które nadają materiałowi właściwości wytrzymałościowe. Bloczki w klasie 15 posiadają pionowe drążenia zmniejszające ich wagę. Występują również elementy produkowane w klasie 20. Są to elementy pełne. Wytrzymałości te pozwalają na wznoszenie z silikatów wielokondygnacyjnych budynków. Właściwości takie zawdzięczają one, opisanej już wcześniej, swojej pełnej budowie i zwartej strukturze. |
|
Cechą wytrzymałości ceramiki jest tak jak w przypadku silikatu klasa wytrzymałości [MPa]. Pustaki ceramiczne produkowane są w dwóch klasach: w klasie 10 oraz klasie 15. Wytrzymałość taka sprawia, że jest to materiał, z którego również można wznosić kilkukondygnacyjne obiekty. W budownictwie indywidualnym można zastosować pustaki w klasie 10. Są one tańsze i z powodzeniem spełnią wymogi wytrzymałości stawiane w domach jednorodzinnych. |
Właściwości fizyko-chemiczne
Na początek opisu tych własności pewna uwaga. Większość z inwestorów sugeruje się wyborem materiału ściennego w oparciu o jego ciepłochronność. Najlepszą izolacyjność opisywanych tu ma gazobeton. Trochę mniejszą termoizolacyjnością charakteryzuje się ceramika porotyzowana, najgorszą silikat. Własności te sprawiają, że izolacyjność gazobetonu izolacyjność ceramiki możliwe jest wznoszenie jednowarstwowych ścian zewnętrznych. Jednak czy jest to ważna cecha materiału? Izolacyjność cieplna warstwy nośnej ściany to zaledwie 15-25% izolacyjności całej przegrody, podczas gdy jej cena w stosunku do materiału ociepleniowego jest znacznie wyższa. Warto o tym pamiętać szczególnie, decydując się na wykonanie ścian zewnętrznych jako jednowarstwowe.
Znacznie ważniejszą a niedocenianą własnością muru jest jego dźwiękochronność. Ma ona duże znaczenie w przypadku izolowania wnętrza budynku od warunków zewnętrznych, jak również w sytuacji oddzielania od siebie dwóch pomieszczeń. Trzeba tu zaznaczyć, że najlepszym izolatorem hałasu jest materiał, którego struktura potrafi w skutecznie rozproszyć dźwięk. Takie właściwości mają materiały do dużej gęstości, a więc w tym przypadku silikat. Ta cecha pozwala zastosować jako zewnętrzną, ścianę z silikatu o grubości 18cm. Wynikają z tego dwie korzyści: obniżenie kosztów warstwy nośnej ściany oraz powiększenie powierzchni użytkowej budynku. Pozostałe materiały mają mniejsze zdolności dźwiękoizolacyjne.
Duża gęstość silikatu sprawia, że posiada on jeszcze jedną cechę, która wyróżnia go z pośród pozostałych materiałów. Jest to dobra akumulacyjność cieplna. Cecha ta sprawia, że materiał o większej gęstości wolniej się nagrzewa oraz wolniej od innych oddaje ciepło. Własność ta ma swoje zalety w okresie zimowym jak i letnim. W zimie nagrzane mury wolno oddają ciepło wpływając na utrzymanie temperatury w budynku oraz na komfort cieplny przebywających wewnątrz. W lato podczas wysokich temperatur mury pozostają chłodne, a ciepło nagromadzone podczas nagrzewania w ciągu dnia, oddają w nocy.
Materiał na budowie
|
Siporeks dzięki dużym wymiarom elementów sprawia, że muruje się z niego bardzo szybko. Na rynku funkcjonują dwa rodzaje gazobetonu. Można kupić gazobeton przeznaczony do murowania zaprawą tradycyjną. Wykonany jest on z mniejsza dokładnością. Bardziej popularny jest jednak gazobeton przeznaczony do klejenia zaprawą. Gotową workowaną zaprawę klejową rozrabia się mieszając ją z wodą. Elementy łączy się ze sobą cienką 3-4mm spoiną. Gazobeton jest materiałem, który daje się w bardzo łatwy sposób obrabiać na budowie. Do docinania elementów na wymiar lub do wycinania nawet skomplikowanych kształtów wystarczy posłużyć się ręczną piłą. Taka właściwość sprawia, że można ograniczyć do minimum odpady. Podobnie łatwo wykonuje się w tym materiale wszelkiego rodzaju bruzdy np.: na kable elektryczne czy rury kanalizacyjne. |
|
Silikat jest materiałem ciężkim, w związku z tym bloczki mają małe wymiary. Podobnie jak w przypadku gazobetonu łączenie elementów odbywa się za pomocą cienkiej spoiny wykonanej z zaprawy klejowej. Bloki silikatu posiadają pióra i wpusty, co eliminuje konieczność wykonywanie spoin pionowych. Z racji tego, że jest to materiał o dużej gęstości docinanie, wykonywanie bruzd i wszelka obróbka musi się odbywać za pomocą elektronarzędzi: flex itp. |
|
Pustaki muruje się na zaprawę tradycyjną. Zamierzając budować z tych elementów należy wiec przewidzieć na budowie potrzebny sprzęt: betoniarka, oraz zaopatrzyć się w cement i kruszywo. Wykonanie, więc takiej zaprawy jest bardziej pracochłonne i bardziej kosztowne. Ponadto należy pamiętać, że przy murowaniu taką zaprawą uwzględnić trzeba straty powstałe podczas narzucania zaprawy na mur (często część ląduje pod murem) oraz zaprawę, która wnika w wolne przestrzenie między ściankami pustaków. Poszczególne elementy łączy się na pióro i wpust, więc nie ma również konieczności wykonywania spoin pionowych. Problemem przy murowaniu z ceramiki jest jej obróbka. Kruchość materiału sprawia, że bardzo kłopotliwe jest jej docinanie oraz wykonywanie w nim bruzd, a kształtowanie bardziej skomplikowanych elementów np.: łuki wręcz niemożliwe. Powstaje przy tym dużo odpadów, których nie da się w żaden sposób wykorzystać. |
Wykończenie muru
|
Zastosowanie bloczków gazobetonowych i silikatowych będzie miało taki sam wpływ na konieczność zastosowania metody wykończenia muru. Oba te materiały mają regularne kształty oraz gładkie ścianki. Oba też przeznaczone są do klejenia na zaprawę klejową, co sprawia, że spoiny mają zaledwie ok. 3mm. Dzięki temu ściana wymurowana z gazobetonu lub silikatów wymagała będzie zastosowania cienkowarstwowego tynku lub przy starannym wykonaniu jedynie gładzi, do wyrównania jej powierzchni. |
|
W przeciwieństwie do pozostałych dwóch materiałów ścianki pustaków ceramicznych nie są gładkie. Maja pionowe żłobienia. Ponadto murowane są na zaprawę tradycyjną, co sprawia, że powstają spoiny o grubości 10-15mm, Są to często miejsca nierówności wymagające dodatkowego obrobienia. Budowa taka wymusza na inwestorze zastosowania grubszej warstwy tynku, co pośrednio wpływa na koszt wykonania muru (większa robocizna, większe zużycie materiału). |
Użytkowanie
Ostatnią z omawianych cech jest użytkowanie, czyli sprawdzenie w praktyce materiału wybranego przez inwestora. Ta właściwość często nie jest brana pod uwagę przez budujących. Jednak takie wybiegniecie w przyszłość również może pomóc w wyborze.
|
Są to materiały pełne. Wiercenie w nich otworów, osadzanie kołków rozporowych czy nawet wbijanie gwoździ nie stanowi problemów. Zawieszenie lub przymocowanie do ściany jakiegoś elementu nie powinno więc być kłopotliwe. |
|
Cienkie i kruche ścianki pustaków sprawiają, że efektem wiercenia w nim otworu może być ich zniszczenie. Należy, więc w takich sytuacjach zachować ostrożność. Samo wiercenie nie wystarcza, aby osadzić w pustaku np. kołek rozporowy. Aby zawiesić na ścianie półkę lub szafkę należy zastosować odpowiednie mocowania: specjalistyczne środki do iniekcji wypełniające wolne przestrzenie wewnątrz pustaka, specjalistyczne kołki montażowe itp. |
Oszacowanie rzeczywistych kosztów wykonania 1m² muru może okazać się bardzo trudne. Okazuje się, bowiem że nie jest to tylko koszt materiału (pustaka lub bloczka oraz zaprawy), robocizny, kosztów wypożyczenia i użytkowania potrzebnego sprzętu. Wybór materiału, z którego wznoszony będzie mur determinuje wybór technologii, materiałów pomocniczych, konieczność liczenia się z określonymi stratami, odpowiednim wykończeniem i w końcu z użytkowaniem. Wszystkie te właściwości mogą się okazać bardzo ważnymi czynnikami wpływającymi na ostateczny koszt inwestycji. Mimo, że przełożenie ich na konkretne wartości liczbowe może być bardzo trudne i pracochłonne warto przemyśleć swój wybór oraz przeanalizować dokładnie wszystkie informacje.
